Erien Withouck
Door Claudine Hellweg
2018
Het grootste deel van haar jeugd bracht Erien Withouck door in Azië: in Bangkok en Manila. Reizen is haar van jongs af aan meegegeven door haar ouders en tijdens het reizen werd er ook flink gefotografeerd. De vele foto’s uit die tijd verdwenen in dozen en schuiven en kregen daar een onzichtbaar bestaan. In haar werken – in tentoonstellingen of publicaties – brengt Erien de eigen foto’s samen met beeldmateriaal uit archieven: uit die eigen archieven van vroeger, maar ook archieven van anderen.
“Ik ben gefascineerd door grotten.” schrijft Erien in haar ‘artist statement’. “Ik ben gefascineerd door mensen, hun handelingen, hun emoties en toch ben ik vaak niet in staat hun blik te vangen. Ik ben gefascineerd door water en door de zee. Door bomen en hun wortels. Door stoffen, in de vorm van gordijnen, of jurken, of gewoon stukken textiel. Ik ben gefascineerd door interieurs, in het bijzonder dat van mijn grootouders. Door de sterren en de maan. Door de uitwerking van een fotografisch flitslicht in de nacht. Ik ben gefascineerd door cactussen en historische musea. Door steden en hun ritme. Misschien wordt alles wel fascinerend als je er maar lang genoeg naar staart.” Veel van deze fascinaties vertalen zich naar foto’s, die vaak op toevallige wijze ontstaan: “Ik loop rond en probeer deze zaken vast te leggen. Ik zoek naar het enigmatische en naar het mooie, naar het menselijke. Meestal plan ik niet wat ik fotografeer. Vaak zijn de onverwachte foto’s de meest intrigerende.”
Het werk van Erien komt voort uit een verlangen om de tijd stil te zetten en deze tegelijkertijd te reanimeren, een verlangen om te kijken maar ook te tonen, te vinden en ook kwijt te raken. Het zijn tegenstellingen die moeilijk gevangen worden in een enkele foto. Erien presenteert haar foto’s dan ook bij voorkeur in relatie tot elkaar, in een tentoonstelling of in een publicatie. Foto’s zijn voor haar losse fragmenten van een geschiedenis die er niet meer is; het zijn denkbeeldige representaties van een vervlogen verhaal. Vanuit dat perspectief, lenen losse foto’s zich er goed voor om er een nieuw verhaal mee te vertellen, door ze in relatie tot andere beelden te plaatsen. Eigenlijk fascineert het haar vooral hoe de context van beelden op deze manier verdwijnt of verandert.
De foto’s die te zien zijn tijdens het Antwerp Art Weekend komen uit de serie Hiraeth, waarvoor ze in haar archief dook om oude herinneringen en ervaringen uit het verleden boven te halen. Ze onderzoekt in dit werk haar verhouding tot het idee van het ‘thuis’, dat in haar geval versnipperd is over meerdere landen. Hiraeth is een Wels woord dat verwant is aan het Duitse ‘Heimweh’, het Portugese ‘Saudade’ en het Roemeense ‘Dor’. De woorden dekken elkaars lading niet, maar geven allemaal uitdrukking aan een nostalgisch verlangen naar een thuis waar je niet meer naar kunt terugkeren of een plek die misschien nooit echt heeft bestaan. Voor dit werk zocht ze opnieuw de plaatsen op die ze ooit haar thuis noemde, in de hoop er verloren herinneringen terug te vinden.